Kącik logopedyczny |
DRODZY RODZICE !Chciałabym się z Wami podzielić zebranymi w „pigułkę” istotnymi informacjami na temat rozwoju dziecka i jego mowy. W jaki sposób nasze codzienne działania mogą wpłynąć na rozwój mowy oraz jak przyczynia się do tego rozwoju czytanie.
KOCHANE DZIECIAKI !
W związku z tym, że pewien wirus „zamknął Nas wszystkich w domach” i nie możemy spotykać się w szkole i gabinecie logopedycznym proszę abyście w miarę możliwości wykonywali ćwiczenia buzi i języka, powtarzali sylaby, wyrazy, zdania z kart pracy, które zabieraliście do domu po każdych zajęciach. Przygotowałam dla Was również instrukcję Myszki do ćwiczeń oddechowych.
https://www.facebook.com/ComeSaludables/videos/904652123283497/ WSZYSTKIE ĆWICZENIA - KLIKNIJ, ABY OTWORZYĆ Szanowni Rodzice !
Mając na uwadze fakt, iż wiele dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym wymaga terapii logopedycznej mającej na celu skorygowanie wad wymowy, rozwinięcie słuchu fonematycznego, a co się z tym wiąże zapobieganie problemom z czytaniem, pisaniem oraz w kontaktach społecznych na internetowej stronie naszej szkoły zamieszczane będą artykuły dotyczące tematyki logopedycznej. Cyklicznie pojawiać się będą także ćwiczenia dotyczące:
Żywię nadzieję, że treści, które będą zamieszczane będą odpowiedzią na Państwa pytania a jednocześnie wzbogacą i rozwiną współpracę z logopedą. Z poważaniem Logopeda Hanna Niezabitowska CO TO JEST SŁUCH FONEMATYCZNY?
Połykanie nie jest tak łatwą czynnością, na jaką wygląda. W proces połykania jest zaangażowanych wiele mięśni jamy ustnej (język!) i gardła. Kęs pokarmu najpierw powinien zostać odgryziony, następnie przeżuty (żuchwą, a nie roztarty językiem), a potem dzięki ruchom mięśni języka i gardła połknięty. Kęs nie wpada do żołądka tylko i wyłącznie za sprawą siły ciążenia. Jest on przesuwany! Dlatego też osoby, które cierpią na porażenie akurat tych nerwów, które unerwiają mięśnie języka czy gardła mają z połykaniem poważne problemy.
Logopeda kojarzy się z kimś, kto tylko koryguje wady wymowy. Jednak coraz więcej osób wie, że do logopedy mogą "iść" także noworodki. I właśnie tu piszemy, kiedy warto wybrać się na taką konsultację, na co zwrócić uwagę opiekując się malutkim dzieckiem, co robić, by nasza pociecha w przyszłości poprawnie mówiła. Serdecznie zapraszamy!
Istnieje związek zaburzeń mowy z trudnościami w nauce, a szczególnie na przedmiotach, które wymagają poprawnego pisania, czytania i wypowiadania się. Dzieci z wadami wymowy popełniają błędy nie tylko w czytaniu, ale i w pisaniu te same, które wykazują w mowie spontanicznej.
Jak postępować, aby rozwój mowy przebiegał prawidłowo?
1. Świadomie i systematycznie obserwujemy rozwój dziecka. 2. Zwracamy uwagę na przyrost jego umiejętności językowo-komunikacyjnych. Jeżeli jest zbyt mały zasięgamy porady u lekarza, logopedy lub nauczyciela. 3. Zawsze mówimy zrozumiale i wyraźnie. Dbamy o poprawność i staranność mowy i wymowy. Unikajmy „ spieszczania” słów. 4. Dziecko powinno reagować na aktywność uczuciową i słowną otoczenia. Jeśli brak takiej reakcji, można podejrzewać niedosłuch. Kontaktujemy się wówczas ze specjalistą. 5. Osłuchujemy dziecko ze słowem czytanym – uczymy je obcować z książkami. Opowiadamy dziecku bajki, wspólne oglądamy filmy i rozmawiamy na ich temat, czytamy książki lub czasopisma. 6. Często bawmy się razem, żartujmy z dzieckiem, uczmy je piosenek, wierszyków, wyliczanek. 7. Tworzymy warunki do zabawy, ruchu i pracy twórczej. 8. W razie, gdy zaobserwujemy trudności w zakresie rozwoju lub edukacji dziecka, zwracamy się o poradę do pedagoga lub psychologa. 9. Często nagradzajmy dziecko- słowem, gestem , uśmiechem. 10. Uczmy dziecko samodzielności. 11. Szanujmy jego indywidualizm. Logopeda radzi:
1. Nie gaśmy naturalnej skłonności dziecka do mówienia swym brakiem zainteresowania, nieprzyjemnymi uwagami, zawstydzaniem itp. 2. Słuchajmy uważnie i cierpliwie tego co dziecko mówi. Nie poganiajmy go, nie zbywajmy, zadawajmy dodatkowe pytania. 3. Nie strofujmy, gdy robi błędy. Wystarczy, gdy serdecznym tonem powtórzymy poprawnie dany wyraz. Za błędną wymowę nie karzemy, nie zawstydzamy i nie żądamy by kilkakrotnie powtarzało dane słowo. 4. Zachęcajmy często dziecko do aktywności słownej poprzez wspólną zabawę, opowiadanie filmu, książki, przeżytego zdarzenia itp. 5. Obserwujmy sprawność słuchu i dbajmy o leczenie chorób uszu, by nie dopuścić do niedosłuchu lub głuchoty. 6. Leczymy u specjalisty wady zgryzu, uzębienia, rozszczepy warg i podniebienia. Są to nieprawidłowości w budowie narządów mowy, które powodują wady wymowy i zaburzenia mowy. 7. Nie wymagajmy zbyt wczesnego wymawiania poszczególnych głosek! Dziecko mając jeszcze zbyt małą ruchomość narządów artykulacyjnych /np. warg, języka/ oraz niedostatecznie różnicując słuchowo dźwięki mowy, nie jest w stanie prawidłowo wymawiać trudniejszych głosek. Zmuszanie je do tego prowadzi do zniekształcania ich, nieprawidłowej wymowy. Tworzymy u dziecka w ten sposób błędne nawyki artykulacyjne, trudne do zlikwidowania. 8. Jeśli dziecko w danym wieku nie wymawia głosek, które powinno już umieć mówić należy zwrócić się o poradę do logopedy. Opracowała logopeda Hanna Niezabitowska
ETAPY ROZWOJU MOWY Proces rozwoju mowy przebiega pewnymi etapami i trwa kilka lat. Podstawą do świadomej obserwacji tego procesu, sterowania nim, różnicowania tego co prawidłowe dla danego okresu rozwojowego, a co powinno budzić czujność rodziców jest jego znajomość. 1. Okres prenatalny / od poczęcia do narodzin/ Jest to etap przygotowawczy. Następuje rozwój mózgu i narządów mowy. 2. Okres niemowlęcy tzw. melodii / od 0 do 1 roku życia / Charakteryzuje go: · wokalizacja odruchowa / 0-6 tygodnia / · głużenie / 2-6 miesiąc /
Gaworzenie to ćwiczenie słuchu, narządów artykulacyjnych i spostrzegawczości. Nie ma łączności z mową, choć dziecko wymawia wiele sylab i ich zespołów. Nie mają one znaczenia. Dziecko wyraźnie reaguje na mowę. Chwyta jej melodię, intonację i rytm. Rozpoznaje nastrój najbliższych osób. Uwaga: Gaworzą tylko dzieci słyszące ! Jeśli dziecko do 7-go miesiąca nie gaworzy należy się skonsultować z lekarzem !
Charakteryzuje się powtarzaniem przez dziecko własnych i zasłyszanych dźwięków a nawet słów zaraz po ich usłyszeniu.
3. Okres poniemowlęcy. / od 1-3 roku życia / Rozumienie mowy wyprzedza samą czynność mówienia. Roczne dziecko mało jeszcze mówi, ale już bardzo dużo rozumie. Potrafi prawidłowo reagować na proste polecenia. · Okres wyrazu / 1-2 rok życia / Dziecko zaczyna dopasowywać nazwy do osób, przedmiotów i sytuacji i próbuje je wymawiać. Głoski, których jeszcze nie zna zastępuje tymi, które już umie. Naśladuje też dźwięki wydawane przez interesujące je obiekty. Dwulatek mówi wciąż niewiele, ale bardzo dużo rozumie. Konstruuje proste zdania np. Am nie! / Nie chcę jeść! /, Mam ci latka. / Mam trzy latka./. Wymawia : samogłoski:a,o,u,i,y,e spółgłoski: p,pi,b,bi,m,mi,t,d,n,l około 300 słów
· Okres zdania /2-3 rok życia / Jest to czas bardzo gwałtownego rozwoju słownictwa. Pojawia się wiele nowych głosek. Dziecko próbuje łączyć ze sobą dwa a nawet więcej wyrazów. Wypowiedzi mają swoistą gramatykę i fantazyjne połączenia dźwiękowe. Bardzo istotna dla tego okresu jest świadomość dziecka jak dana głoska powinna brzmieć prawidłowo, ale realizuje ją często niepoprawnie. Głoski trudniejsze zamieniane są z reguły na łatwiejsze artykulacyjnie. Wymawia: samogłoski: ę,ą spółgłoski: w,wi,f,fi,ś,ź,ć,dź,ń,k,ki,g,gi,ch,chi,j,ł,s,z,c,dz. Około 1000 słów Tylko część dzieci trzyletnich posługuje się pełnym zestawem głosek, a jego wypowiedzi są zbliżone do mowy dorosłych. Trzylatek ma prawo: · nie wymawiać głosek sz, ż, cz, dż i trudnych grup spółgłoskowych; · głoska r może być wymawiana jako j,ł lub l; · zmiękczać głoski s,z,c,dz sz,ż,cz,dż · zmiast f może występować ch i odwrotnie · w wypowiadanych wyrazach może brakować końcówek. 4.Okres swoistej mowy dziecka in. przedszkolny /3-7 rok życia/ Dziecko w tym wieku prowadzi już swobodne rozmowy. Układ zasad budowy zdań nie jest jeszcze w pełni utrwalony. W wypowiedziach występują takie zjawiska jak: · metateza – polega na przestawianiu głosek lub sylab / np. kolomotywa– lokomotywa/ ; · upodobnienie – np. bebek-chlebek, pam-pan ;
Szczególnie często wspomniane zjawiska dostrzec można między 3 – 4 rokiem życia. W tym czasie dziecko zaczyna odróżniać głoski syczące s,z,c,dz od głosek ciszących ś,ź,ć,dź. Pod koniec 4-go roku życia pojawia się głoska r. dziecko czteroletnie: · w wymowie utrwalają się głoski : s,z,c,dz; · pojawia się prawidłowe r ; · zaczyna wymawiać: sz,,ż,cz,dż;
Dziecko czteroletnie ma prawo: · zamieniać głoski sz,ż,cz,dż na s,z,c,dz lub ś,ź,ć,dź · zamiast r mówić j,ł albo l
U dzieci 4-5-letnich wzrasta zainteresowanie światem, ruchliwość, ciekawość zjawisk przyrodniczych co stymuluje aktywność słowną skierowaną na zaspokojenie potrzeb poznawczych. Dzieci w tym czasie „zalewają” nas pytaniami. Dziecko pięcioletnie:
· wypowiedzi są zrozumiałe dla wszystkich; · ustalają się głoski : sz,ż,cz,dż · poprawnie wypowiada głoskę r;
Rodzice nie powinni się denerwować gdy pięciolatek: · poprawnie wymawia głoski sz,ż,cz,dż ,ale w mowie potocznej zamienia je na s,z,c,dz
Dziecko sześcioletnie:
Powinny mieć już opanowaną wymowę, ale badania nie potwierdzają tego. Około 20% dzieci ma jeszcze trudności z wymową głosek:sz,ż,cz,dż oraz r ,a także upraszcza grupy spółgłoskowe.
Dziecko siedmioletnie
Wymowa powinna być prawidłowa. Wszystkie głoski realizowane poprawnie,bez zniekształceń i bez zastępowania przez inne głoski.
Opracowała Hanna Niezabitowska - logopeda
Klasyfikacja zaburzeń mowy
Według L.Kaczmarka zaburzenie mowy polega na tym, że albo nie umiemy właściwie zbudować wypowiedzi albo jej też percypować. Uwzględniając treść, formę i substancję wypowiedzi zaburzenia mowy dzieli na :
Zaburzenia w mowie to :
mogilalię /opuszczanie głoski, np.oń zamiast koń/. Zaburzenia w piśmie to :
Najczęstsze zaburzenia w rozwoju mowy dziecka
Dyslalia /wada wymowy/ -to nieprawidłowość w realizacji jednej lub kilku głosek /dyslalia częściowa/ bądź wszystkich lub prawie wszystkich głosek /dyslalia całkowita/. Zachowane są przy tym: rytm, melodia i akcent. Mowa jest jednak niewyraźna, bełkotliwa i niezrozumiała dla otoczenia. W obrębie dyslalii wyróżniamy: seplenienia, rerania, mowę bezdźwięczną oraz inne odchylenia od normalnej artykulacji. Polegają one na zniekształcaniu głosek lub ich zastępowaniu innymi.
Polega on na zastępowaiu głosek dentalizowanych trzech szeregów: s, z, c, dz , sz, ż ,cz, dż oraz ś, ź, ć, dź.
Wyróżniamy reranie: języczkowe, boczne /policzkowe/, wargowe, mię- dzyzębowe, podniebienne i gardłowe. Te formy rerania charakteryzują się niezgodnością wymowy z normą fonetyczną. Wymagają szybkiej reedukacji, gdyż nie są fizjologiczne i same nie ustępują. Wyróżniamy też pararotacyzm polegający na zastępowaniu głoski r głoską j, ł lub l.
Przy mowie bezdźwięcznej występuje najczęściej obniżenie napięcia mięśniowego warg i policzków.
cią narządów mowy oraz prawidłowym słuchem. Alalia spowodowana jest uszkodzeniem struktur w mózgu / jeszcze przed rozwojem mowy/, które uniemożliwiają jej normalny rozwój. Dziecko z alalią nie mówi w ogóle, posługuje się gestami, krzykami lub kilkoma wyrazami z własnego słownika, zrozumiałymi jedynie dla najbliższego otoczenia. Dziecko nie jest w stanie powtarzać. Przy skutecznej reedukacji alalia przechodzi w dyslalię, gdzie mowa staje się coraz bardziej zrozumiała. Alalię dzielimy na słuchową i motoryczną. W alalii słuchowej dzieci słyszą, ale nie rozumieją mowy. Mowę odczytują z ust, gestów i mimiki. Natomiast dzieci z alalią motoryczną, rozumieją mowę otoczenia, poprawnie wykonują polecenia, ale nie mogą mówić.
- toniczne – są one krótkie, uniemożliwiające mówienie np. wyraz woda wymawia się w-w-woda; - kloniczne- powtarzają się z mniejszym natężeniem np. wo-wo-wo-woda; - kloniczno- toniczne- z przewagą jednych z nich. Skurcze mogą obejmować wszystkie mięśnie aparatu mownego, tzw. Artykulacyjne, oddechowe i fonacyjne. Skurcze mięśni oddechowych /gł. przepony/, są jednym z najczęstszych objawów jąkania i występują częściej przy jego tonicznej formie. Powodują zaburzenia oddychania w czasie mowy. Skurcze mięśni narządów artykulacyjnych, mające charakter toniczny, powodują przerwy w mowie, gdyż uniemożliwiają wykonanie prawidłowego ruchu warg czy języka, a przy skurczach klonicznych ten sam ruch zostaje powtórzony parokrotnie. W czasie mówienia można obserwować współruchy, czyli skurcze mięśni twarzy, szyi, tułowia lub kończyn. Do przyczyn jąkania zalicza się: dziedziczność, przyuczenie dzieci leworęcznych do praworęczności, ogólną niesprawność motoryczną, zaburzenia jąder podkorowych, chwiejność układu wegetatywnego. Opracowała logopeda – Hanna Niezabitowska
REEDUKACJA STRONY FONETYCZNEJ MOWY
Przedmiotem pracy logopedycznej mogą być zaburzenia wszystkich stron mowy: - fonetycznej /artykulacji/ - leksykalnej /słownictwa/ - gramatycznej /reguł gramatycznych/. Najczęściej spotykanym zaburzeniem w mowie są wady artykulacyjne /dyslalia/. Polegają one na zniekształcaniu, zastępowaniu jednych głosek innymi lub niewymawianiu ich w ogóle. Korekcję wadliwej wymowy należy rozpocząć jak najwcześniej. Ćwiczenia wymowy w formie zabawowej można zacząć już w wieku przedszkolnym. Przyczyną wadliwej artykulacji bywa często gorsza sprawność narządów mowy oraz brak czucia ułożenia tych narządów. Ćwiczenia narządów mowy mają na celu wypracowanie zręcznych ruchów warg, języka i podniebienia miękkiego. Dziecko musi posiadać odpowiednią ruchomość języka i warg, a także musi mieć wyczucie danego ruchu i położenia poszczególnych narządów mowy /kinestezja/, by mogło prawidłowo wymawiać głoski. Ćwiczenia warg i języka dzieci powinny wykonywać przed lustrem.
Oprócz ćwiczeń narządów mowy, ważne są też ćwiczenia oddechowe. Mają one na celu usprawnić aparat oddechowy, zwiększyć pojemność płuc, nauczyć ekonomicznego zużywania powietrza podczas mowy. Ponieważ są one męczące, to prowadzimy je krótko, przez okres 2-3 minut.
Bardzo często aby uzyskać prawidłową artykulację, niezbędne są ćwiczenia słuchu fonematycznego. Należy uwrażliwić słuch osoby wadliwie mówiącej na różnicę między brzmieniem głoski wymawianej przez nią wadliwie, a brzmieniem prawidłowym. Ćwiczenia słuchu fonematycznego u dzieci obejmują wydzielanie wyrazów w zdaniu, sylab w wyrazach, głosek, a także różnicowania dźwięków.
Opracowała logopeda- Hanna Niezabitowska
Całość prezentowanej strony internetowej „Kącika Logopedycznego” stanowi własność Hanny Niezabitowskiej i jest utworem w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Nr 90, poz. 631). Żadna jej część nie może być rozpowszechniana lub kopiowana w jakikolwiek sposób (elektroniczny, mechaniczny lub inny) bez pisemnej zgody Hanny Niezabitowskiej. Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity z 2006 r., Dz.U. nr 90, poz. 631 z późn. zm.). Bez zgody autora zabronione jest m.in. powielanie treści, ich kopiowanie, przedruk, przechowywanie i przetwarzanie z zastosowaniem jakichkolwiek środków elektronicznych, zarówno w całości, jak i w części. Zabronione jest dalsze rozpowszechnianie, o którym mowa w art. 25 ust. 1 pkt b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Opracowała Hanna Niezabitowska Wyrazy i zdania utrwalające wymowę grupy spółgłoskowej SZCZ.
SZCZ na początku wyrazów:
szczaw, szczawiowy, szczapa, szczątek, szczebel, szczebiot, szczebiotać, Szczecin, szczeciński, szczególny, szczegół, szczekać, szczeniak, szczelina, szczelny, szczep, szczepić, szczepienie, szczepionka, szczery, szczerość, szczęka, szczęście, szczęśliwy, szczodry, szczotka, szczotkować, szczuć, szczudła, szczupak, szczupły, szczur, szczygieł, szczypać, szczypce, szczypawka, szczypiorek, szczypta, szczyt, Szczepan, Szczytno, Szczyrk SZCZ w środku wyrazów:
paszcza, oszczep, puszcza, pieszczoch, brzeszczot, piszczy, trzeszczy, wrzeszczy, klaszcze, płaszcze, głaszcze, goszczę, taszczyć, barszczyk, deszczyk, puszczyk, świerszczyk, leszczyna, niszczy, troszczy się, uszczelniać, marszczyć, deszczułka, czyszczenie, doszczętnie, pszczoła, pieszczoty, jeszcze, wyszczerbił się, oszczypki, błyszczy, poszczę, zmarszczki, poszczę, spłaszczyć się SZCZ na końcu wyrazów:
płaszcz, tłuszcz, bluszcz, deszcz, leszcz, kleszcz, pryszcz, gąszcz, barszcz, świerszcz, wieszcz, Bydgoszcz Zestaw zdań:
W garnuszku gotuje się barszcz. Szymon słucha szczebiotu szczygła. Szczepan ma szary płaszcz. Wczoraj padał deszcz. Ola uszczypnęła się w szczękę. W szczelinę wpadły szczypce. Szczeniak lubi pieszczoty. Pod krzaczkiem siedzi jaszczurka. Na stołeczku leży szczotka. Rybak łowi szczupaki i leszcze. Na leszczynie siedzą szczygły. W gąszczu brzęczy chrząszcz. Szczepan rzuca oszczepem. W kuchni była szczotka i szczapy drewna. Naukowiec odkrył nowy szczep bakterii. Świerszcz i pszczoła to owady. Iza wsypała do szczawiu szczyptę soli. Mam koszyk szczawiu. Szczepan mieszka w Szczecinie. Zamek był doszczętnie zniszczony. Trwa czyszczenie szczątków dinozaura. Ola szczególnie troszczy się o kota. W Szczyrku goszczą Japończycy. Dzbanek wyszczerbił się. Puszczyk spłoszył szczura. Szczepan uszczelnił drzwi deszczułką. Brama strasznie trzeszczy. Szczególnie troszczymy się o dzieci. Sadownik szczepi grusze. Rybak taszczy szczękę rekina. Mama zmarszczyła czoło. Czesia jest oszczędna. Baca sprzedaje oszczypki. W puszczy piszczy puszczyk. Mam szczęście w grach. Tłuszcz jeszcze skwierczy. Czesław uszczelnił okna. Jutro opuszczę Szczyrk. Bydgoszcz to szczególne miasto. Staw został oczyszczony z leszczy. Na liściach błyszczy rosa. W paszczy lwa są ostre zęby. Dziś miałam szczególne szczęście. W Szczecinie padał deszcz. W szczelinę weszła jaszczurka. Pszczoła usiadła na lwich paszczach. W leśnym gąszczu rośnie bluszcz. Spotkał mnie zaszczyt. Chcę schudnąć, więc poszczę. Goszczę rodzinę z Wrzeszcza. Jaszczurka spłaszczyła się przy ziemi. Szczepan ma na czole zmarszczki. Koleżanka jest szczera i szczodra.
Zdania utrwalające wymowę głosek ciszących Ś,Ź,Ć,DŹ.
Głoska Ś.
Świetlówki świecą się. Adaś się śmieje. Śpioch długo śpi. Widzę ślady na śniegu. Śpiewak głośno śpiewa. Świder świdruje węgiel. Tata ma śrubokręt i śrubki. Czytam książkę o „Sierotce Marysi”. Silny Siwek wiezie siano. Jadłam świetne śniadanie. Na liściu są ślady ślimaka. Ola je kwaśne wiśnie. Dziadziuś sieje siewnikiem. Basia jest świadkiem na ślubie. Głośno śpiewamy o wiośnie. Atleta ma silne mięśnie. Krysia szybko rośnie. Na śniadanie są maślane bułki. Na polu siewnik sieje zboże. Jagusia ma świetną książkę. Anusia ma swoją podusię. Gosia huśta się na huśtawce. Jaś słucha ptasiego śpiewu. Siostra Zosi ma siniaka. Zaczęły się jesienne siewy. Oleś głośno kaprysi. Leśnik niesie siano dla sarenek. W szkole dostaliśmy świadectwa. Grześ znalazł siedem maślaków. Naleśniki ze śliwkami są wyśmienite. Myśliwy strzela śrutem. Gąsienice jedzą kapuściane liście. Jaś rzuca śnieżkami. Bryś śni o świeżych kościach. Marysia zapaliła światło. Wiatr roznosi nasionka jaśminu. W lesie rosną świerki. Zanieś sito sąsiadowi! Śpieszymy się do kościoła. Wystawiamy „Śpiącą królewnę”. Misie to śpiochy. Na środku ściany wisi obraz. Krysia śpi w śpiworze. Rysiek mieszka w Śremie. Staś wędruje po świecie. Lubię śnieżnobiałe świece. W leśnej ściółce rosną maślaki. We środę była śnieżyca. Jaś rzuca śnieżkami. Oleś leci śmigłowcem. Ślizgamy się na ślizgawce. Śnieżka była śliczną królewną. Na ścierce leżą śliwki. Myśliwy wytropił łosia. W świetlicy była świąteczna zabawa. Basia wącha jaśmin. Jesienią siejemy zboże. Po podwórku chodzi siodłata gęś. Znalazłam ślady na śniegu. Słyszę głośny śmiech. We środę jadę na wieś. Osiołek je siano. Lubię się uśmiechać. Mamusia niesie w siatce śledzie. Siatkarz silnie odbił piłkę. Sikorka siedzi na świerku. Siostra poszła do siłowni. Kotek ma lśniącą sierść. W sitku parzy się siemię lnu. Sąsiad kosi trawę. Kasia ścieli łóżko. W sitowiu świszcze wiatr. Tatuś lubi ptysie. Kasia kupiła maść. Rok ma dwanaście miesięcy. Założyłam świeżą pościel. Właściwie lubimy gości. Grzesiek siedzi na krześle. Ciśnie mnie pierścionek. Rysiek chodzi do świetlicy. Ośmiornica ma osiem ramion. Książę miał dwanaście źrebaków. Gosia nosi siano. Kasia wyjaśniła pisownię. Asia ścina sitowie. Mamusia pieści Zosię. Czemu zdjąłeś śliniaczek? O świcie rosił deszczyk. Jem łososie w sosie. Marysia je płatki owsiane. W atlasie jest cały świat. Tatuś kosi trawę. Na łące pasie się gęś. Lubię gościć na wsi. Kasia niesie kości. Sikorka czyści piórka. Adaś się złości. Jaś kreśli koślawe litery. Zosia nosi kapelusik. Widzę lśniące światło. Kasia niesie kapuśniak. We środę zaprosiłam gości. Kupiłam świeże łososie. Asia rysuje świnkę i prosiaka. Kasia podróżuje po świecie. Obok śmietnika rośnie osika. Jaś przylepił śmigło. Mamusia kupiła śmietanę. Sikorka pięknie świergocze. Muszę zawiesić huśtawkę. Chodzimy po leśnych ścieżkach. Oleś świętuje siódme urodziny. Staś siedzi na krześle. W sierpniu zrywamy śliwki. Basia wypycha sianem siennik. Jaś jest nieśmiały. Krzyś myśli o świętach. Siwek to silny koń. W pasiece stoi osiem uli. Oleś je owsiankę i kisiel. Musiałam kupić tasiemkę. W książce był osiołek i tygrysiątko. Na czereśni wisi huśtawka. Małgosia poszła do księgarni. Grzesiu, zgaś światło. W sitowiu grał świerszcz. Anusia zrywa czereśnie. W liściach szeleści wiatr. Śliczne są ośnieżone świerki. W dali widać uśpioną wieś. Głoska Ź
Nadeszła mroźna zima. Woźnica ciągle ziewał. Na gałęzi siedzi zięba. Po łące biegają raźne źrebaki. Koło źródła rosną zioła. Ten kozioł groźnie patrzy. Kazio przyjaźni się z Zuzią. W październiku jest już zimno. W jeziorze była zielona woda. Z ziemi wybiło źródełko. Woźnica wiezie ziemniaki. Ziutka niesie bazie. Zuzia ma brata bliźniaka. Kazik wyraźnie mówi. Nasza łazienka jest zimna. Wzeszły źdźbła oziminy. Zuzia gryzie wiśnie. Ziuta ma zielone oczy. Zielarka zbiera zioła. Źrebak Józia był bojaźliwy. W kuźni pracują do późna. Mam w buzi poziomki. Na drzewach zieleniły gałęzie. Więzień miał groźną minę. Zuzia źle jeździ. Zielony smok ział ogniem. Mama kupiła tuzin guzików. Gruźlica to groźna choroba. Z ziemi wykopaliśmy ziemniaki. Kot miał wąziutkie źrenice. Na zimowisku byłam w Zielonej Górze. Ziutek bardzo się zziajał. Rolnicy użyźniają ziemię. Zięba zziębła na mrozie. Kazimierz pracuje w rzeźni. Nad oziminą latają pazie królowej. Kasia przeziębiła się. Rysiek rzeźbi źrebaka. Ola spóźniła się na pociąg. Koziołek gryzie poziomki. Krasnal jest niziutki. Kazik wbija gwoździe. Zuzia dostała goździki. Józia ma luźną kamizelkę. Pani woźna myje łazienkę. Kazimierz buduje ziemiankę. Zapowiadają oziębienie. Zuzia jeździ na źrebaku. W moździerzu rozcieramy zioła. Zimorodek i zięba to ptaki. Jaś gryzie orzeszki ziemne. Kazimierz wiezie ziemniaki. Ziutka kreśli poziome linie. Grozi mi przeziębienie. Poraził mnie prąd. Kazik naraził się koledze. Józia obraziła się. Kobziarz grał na kobzie. Zimny wiatr mroził wszystko. Na drzewie gnieździ się zięba. Koziołek ogląda gwieździste niebo. Na obrazie jest mroźna zima. Gruźlica jest zakaźna.
Głoska Ć
Dzieci lubią ciastka. Jaś ciągle psoci. Kociak czyści sierść. Babcia ma stare kapcie. Po moście pędzi pociąg. W zeszycie kreślę odcinki. Marcin obcina paznokcie. Bociek odleciał do ciepłych krajów. Paprocie lubią cień. Miecio ma dobrą pamięć. W cieplarni jest ciepło. Mam dość gości. Maciek chciał kupić ciupagę. Wikcia ciągnie ciężki wózek. Maciek wyrzucił kości. Wycieram ścierką wodę. Ciocia zna ciekawe opowieści. Ojciec rozciąga sieci. Mam ciepłe buciki. Jolcia ma ciemny berecik. Po łące chodzi łaciate cielę. Ciągłe ćwiczenia męczą. Niosę ciężki kocioł. Kupiłam połeć cielęciny. Asia płaci za ćwikłę. Mama gości ciocię. Maciek lubi marzyć. Dzieci stoją na baczność. Mam drucianą plecionkę. Nauczyciel lubi chwalić. Cietrzew się zacietrzewił. Mam chęć na ciastka. Maciek ciężko sapał. W łazience cieknie woda. Marcin lubi kopać piłkę. Dzieci wolą się bawić. Wciąż się brudzicie! Nikt nie chce cierpieć. Cioci ciąży praca. Dzieci upaćkały się błotem. Umiem mrugać oczami. Na liściu może drgać rosa. O świcie świeciło słońce. Jadźka jest niecierpliwa. Jaś lubi łapać cierniki. Marcin ciągnie sieci. Na nici są paciorki. Dzieci lubią się plamić. Ciocia kłóci się. Maciej czyści ciągnik. Jolę cisną kapcie. Na ścianie są paćki. Muszę zdjąć obcisły sweter. Z kranu ciurkiem cieknie woda. Babcia pieści kociaka. Na łokciu mam ciepły okład. Ciężko się domyślić przyszłości. Zapomniałam odpiąć ciężarki. Korkociąg wyciąga korek. Chciałbym skosztować ciasta. Maciek ma obcisłe ubrania. Kociątko ociera się o cis. Miecio ciosa kołki. Jadzia bardzo śmieci. Tomka opuściło szczęście. Ciocia wyciera porcelanę z Ćmielowa. Ciapek puścił kość. Braciszek ma dwanaście miesięcy. Po orbicie krąży ciało niebieskie. Na kopercie umieścimy adres. W porcie jest ciekawie. Maciek lubi łamać patyki. Na parapecie stoją paprocie. Pięcioro dzieci ściga się. Wikcia wycina ludową wycinankę. Mam w pamięci pobyt w Ciechocinku. Miecio płaci za ćwikłę. Ćwiczenia były ciężkie. Na korcie ćwiczy tenisista. Ciśnie mnie pierścionek. Będę prać prześcieradła. W kościele była cisza. Miecio puścił Ciapka. Lubię wąchać maciejkę. Będę wyszywać pościel. Marcin wciąż się wierci. Wróciła zamieć śnieżna. Maciek lubi zaczepiać dzieci. Ciocia lubi leczyć dzieci. Na ścianie wisi wycinanka. Ćma leci do świecy. Narciarka jedzie wyciągiem. W ciemnym kącie siedzi kociak. Wikcia nawleka paciorki. Gucio lubi kwiecień. Kociątko miauczy cichutko. Ciocia wyjęła ciepłe ciasto. Ciągnik ciągnie przyczepę. Maciek ucieszył się z ciepłego dnia. Gdy jest ciemno widać cienie. Babcia sieje maciejkę. Marynarz wyciera pokład na okręcie. Hafciarka wyszywa cienką nicią. Maciek obcina paznokcie. Kwiaciarka sprzedaje cięte kwiaty. W Egipcie kupiłam plecionkę. Po myciu wycieram dłonie. W gnieździe siedzi pięć bocianów. Chcę jechać do Zamościa. Ciocia kupiła wycieraczkę. Babcia schowała zdjęcia. Miecio jest dowcipny. W dali widać łaciate cielaki. Byłam na ciekawej wycieczce. Asia ciągle psoci. Basia lubi czytać i rysować. Chcę zobaczyć Ćmielów. Dzieci wrzuciły śmieci do kosza. Umiem ciekawie malować. Maciek kieruje ciężarówką. Ala smaruje maścią łokieć. Tola ma ciemny berecik. Szczeniak ciągnie ciężką kość. Teresa dźwiga ciężki kocioł.
Głoska DŹ
Budzik budzi dzieci. Jadzia nudzi się. Tadzio sadzi goździki. Po wodzie brodzi bocian. W dziupli siedzi wiewiórka. Władzio zrobił dziurę. Madzia wstydzi się. Rodzice poszli na działkę. Kotki urodziły dziesięć kociątek. Zdziś dźwiga miedziany dzban. Madzia ma jasne kędziorki. Dzięcioł wydziobuje owady. Zdzisław ogląda dziwne rzeczy. Mówią o kradzieży dzieła sztuki. Gaździna wędzi serki. Jadzia zbiera moździerze. Za tydzień będzie grudzień. Lubię zapach kadzidła. Dziewczynka chodzi po ogrodzie. W niedzielę spaceruje wiele ludzi. Madzia sadzi na działce goździki. Dziadek wspomina swoje dzieciństwo. Tadzik ma urodziny. Dziewięć dziewczynek zabłądziło w lesie. Na dziedzińcu stoją dzieci. Wagon dzieliły przedziały. Wiedźma cedzi napar z ziół. Chłodziarka chłodzi jedzenie. Jadzia jeździ po lodzie. W wodzie pływają śledzie. Na ladzie stoi miedziana puszka. Dziś obchodzimy Dzień Matki. Madzia jest bladziutka na buzi. Dziewczynka dziękuje rodzicom. W dziupli gnieździ się dzięcioł. Jadzia dzisiaj bardzo marudzi. Dziś nie działał dzwonek. Dziadek pracuje na działce. W klasie było dziewięć dziewczynek. Dzieci podziękowały za wycieczkę. Madzia je jagodziankę. W poniedziałek odwiedziłam Tadzika. Jadzia co tydzień pływa łodzią. Dziadka bolały dziąsła. Spędziliśmy rodzinną niedzielę. Widziałam dzikie łabędzie. Ten ptak ma dziwny dziób. Dzidek dzieli ciasto. Madzia będzie na obiedzie. Mam rodzinę na zachodzie. Tadzik widział rudzika. Dzisiaj jest Dzień Dziadka. Za godzinę będzie dziennik. Dzięcioł dziobie korę. Jadzia zapaliła kadzidełko. Zdzich dowodzi grupą dzieci. Lodówka chłodzi jedzenie. Dziś pójdziemy na niedzielny spacer. W sadzie była dziupla dzięcioła. Dziewczynka jeździ po lodzie. Władzio lubi jeść dziczyznę. Madzia studzi deser. Mam dziurawe wdzianko. Jadzia dzierga na drutach. W październiku pojedziemy do teatru. Za kradzież będzie kara. Młodzież pędzi na urodziny Oli. Złodziej ukradł dzieło sztuki. Dzisiaj idziemy do lasu. Rodzice sadzili drzewa w ogrodzie. O dziewiątej pojadę na działkę. Podziwiamy dzieła czarodzieja. Mieszkam w dzielnicy Łodzi. Ola widzi gwieździste niebo. O zachodzie wschodzi księżyc. Dzieci robią ludziki z żołędzi. Dzisiaj zrobiłam dziadkowi niespodziankę. Dziania ma jasne kędziorki. Madzia kupiła jagodziankę. Po kłodzie chodzi dzięcioł. Mam nadzieję na piątkę z dzielenia. Tadzik kładzie się spać. Widzieliśmy dziwne chmury. Jadzia przeprowadziła się do Łodzi. Tadzik czeka na odpowiedź. Kazik chłodzi wodą buzię. Na wschodzie wschodzi słońce. Dzieci brodziły w wodzie. Ludzie lubią jeździć na rowerach. W dzikim ogrodzie pachnie dziewanna. Władzio ma różne narzędzia. Zwiedziliśmy kopalnię miedzi. W lesie urodziły się małe dziki. Jadzia mieszka na zachodzie. Dziecko zabrudziło buzię czekoladą. Biorę udział w pracach wydziału. Moździerz miał ostre krawędzie. W budzie siedzi Azor. Lubię radzić innym ludziom. Jadzia dziwi się Lodzi. Tadzik czyści dziedziniec. Na obiedzie będzie babcia. Zdzisław prowadzi dźwig. Dziunia przędzie wełnę. W sadzie sadzimy wiśnie. Dzieci idą do lodziarni. W dzienniku mam dziewięć piątek. Dzisiaj będą tańce na lodzie. Słychać dziwne dźwięki Igor to prawdziwy „twardziel”. Zdzich pisze nowy rozdział dziennika. Madzia zebrała dziurawiec. Opracowała Hanna Niezabitowska
Zdania utrwalające wymowę głoski Ż/RZ/.
Na talerzu leżą rzodkiewki. Wanda uprawia różowe róże. W klasach świecą żarówki jarzeniowe. Na polach dojrzało żyto. Wujek ma porządne podwórze. Dziś morze było burzliwe. Leżę na plaży. W ogrodzie mam różne warzywa. Strażak ma dyżur. Na lampie jest różowy abażur. Koleżanka była obrażona. Na haku wisi zakurzony kożuch. Zawiozłam na dworzec bagaże. Słychać potężny grzmot. Znalazłam olbrzymi grzyb. Idę brzegiem rzeki. Zrobiłeś mi brzydki żart. Grzegorz ma grzebień. Marzena zbiła talerzyk. Rzeka płynie do morza. Chmurzy się i grzmi. W Chinach płynie Żółta Rzeka. To były żałosne żarty. Żaneta ma radosne życie. Marynarze kurzą fajki. Żaba siedzi w kałuży. Wiatr uderzył w żagle. Na talerzu leżą orzechy. Żabka była żarłoczna. Podziwiam żółte żonkile. Rzymianka miała długie rzęsy. Rzadko widuję żmije. Żbik żwawo wszedł na drzewo. Bożena karmi żółwia. We wrześniu kwitną wrzosy. Lekarze mają dyżury. Na plaży stoją leżaki. Uważaj na ostre noże. Katarzyna pierze piżamę. Należy jeść jarzyny i warzywa. Wróżka wróży z kart. Kożuch koleżanki zjadły mole. W łóżeczku pękła sprężyna. Ola kupiła filiżankę. Żużlowcy okrążyli plac. Nad rzeką rosną wierzby. Na wieży stoi strażak. Grzesio jest dyżurnym. Pod drzewem leżą żołędzie. Jerzyk ma nowy kożuch. Jola lubi witraże. Marzena liczy żetony. Na plaży jest dużo ludzi. Koło żłobka rosną drzewa. Na korytarzu była wrzawa. Jerzy waży porzeczki. Na górze mieszka Grześ. Żaneta siedzi w trzecim rzędzie. Jerzy lubi rządzić. Marzena znalazła różne rzeczy. Rzeźbiarz tworzy rzeźby. Bożena kupiła rzepę i rzodkiewki. Jerzy upiekł szaszłyk na rożnie. Rzepak kwitnie na żółto. Krzysiek ogląda żaglowce. Bożena żaliła się Izie. Jola pożyczyła żarówkę. Marzena mówiła o rzeczownikach. Złożyłam życzenia świąteczne. Grażyna głośno krzyczy. Katarzyna często podróżuje. Jerzy ma różne narzędzia. Ola jest żądna przygód. Nie każdy lubi żmudne zajęcia. Sadzę żywopłot z żywotnika. Z brzozy kapie żywica. Żubr żywi się trawą. Mama przyrządziła żeberka. Żona miała różne życzenia. Uważaj na żrące płyny. W żłobie leżało żyto. Żurawie żerują na polach. Rzeźbiarz żłobił rzeźbę. Marynarze żeglują po morzach. Trzmiel ma żądło. Żongler podrzuca piłeczki. Jerzy otworzył drzwi. Żołnierz drzemie po służbie. Marzena rzuca śnieżne kule. Na łóżku leży piżama. Bożena liże jeżynowe lody. W Paryżu jest wieża Eifla. Na drzewie dojrzewają brzoskwinie. Marynarz włożył mundur. Bożena ubrała kożuch. Marzena pożyczyła nożyczki. Grażyna obciążona jest pracą. Chcę obejrzeć przedstawienie. Gotuję świeży żurek. W jeziorze żyją różne zwierzęta. Żubr żuje trawę. Żeglarz opuścił żagle. Marzena włożyła żakiet. Oglądam różne żyjątka. Włożyłam kożuch do szafy. Błażej żeni się. W Żywcu warzą piwo. Na łące żółcą się żonkile. Żuk żwawo maszerował. Obejrzałam żelazne narzędzia. Żołnierze są odważni. Żarna mielą zboże na mąkę. We wrzosach rosły grzyby. Pod brzozą spał jeżyk. W garnuszku leży grzałka. To był brzydki żart. W lampie jarzy się żarówka. Wietrzyk rozwiał pierze. Czeszę grzebieniem grzywkę. Na grządce rośnie rzodkiewka. Korzystam z wyprzedaży. Na dworze była mżawka. Grzejniki ogrzewają pokój. W spiżarni mam porządek. Bożena pierze piżamę. Na parterze wybuchł pożar. Grażyna śpiewa w chórze. Błażej mieszka na górze. Grzesiek jedzie na skuterze śnieżnym. Na brzegu rzeki rosła jarzębina. Po żniwach urządzamy dożynki. Jem dojrzałe brzoskwinie. W Chinach płynie Żółta rzeka. Na grządce rosną żółte róże. Przy brzegu była plaża. Kroję różne warzywa. Strażak Grzegorz ma dyżur. Na łóżku leży stara pierzyna. Na polach dojrzało żyto. Bożena ma długie rzęsy. Jerzy goli się brzytwą. Po żniwach na polu jest rżysko. Nie wyrzucaj pożywienia. Katarzyna lubi marzyć. Na grzędach leżą kurze jajka. W wieżowcu jeżdżę windą. Grażyna mierzy żakiet. Na żwirze wygrzewa się żmija. W lesie zbierzemy grzyby i jeżyny. Po korze brzozy chodzi żuk. Na brzegu rzeki rosły wierzby. W czasie burzy grzmi. Lubię prażone orzechy. Wujek przerżnął piłą wierzbę. W spiżarni leżą orzechy. Bożena kupiła żytni chleb. Na drzewie siedzi żuraw. Piekę drożdżowy placek z żurawiną. We wrześniu byliśmy na grzybobraniu. Jędrzej głośno gwiżdże. Zgubił się bagaż podróżny. Dzieci marzą o Bożym Narodzeniu. W rzędach rośnie rzepa. Na piętrze urzęduje Katarzyna. Błażej narysował na murze żółwia.
Zdania utrwalające wymowę głoski R w różnych pozycjach wyrazowych cz.2.
Marta gryzie marchewkę. Z buraków robię barszcz. Kury zbierają ziarno. Na rynku stoją stragany. Wkrótce będą ferie. Mamy mroźny poranek. Bardzo lubię szparagi. Na górce stoi wiatrak. Nakręcam stary zegarek. Romek gra w karty. Utarłam seler na surówkę. Piekę sernik z rodzynkami. Obieram skórkę z pomarańczy. Kręcę się na karuzeli. Marek zbiera bursztyny. W cyrku jest arena. Gotuję makaron świderki. Po orbicie krąży rakieta. Do ogrodu prowadzi furtka. Zerwałam różne rośliny. Irka ma czerwone wiadro. Patryk grabi ogród. Czuję aromat pomarańczy. W materacu była dziura. Jedziemy autokarem do Paryża. Wieczorem gryzły komary. Strażak gasi pożar. Na piętro prowadzą schody. Roman ma katar. Ciężarówka wiezie towar. Na deser były rurki z kremem. Za granicę biorę paszport. Mam stertę prania. W morzu żyją ośmiornice i homary. Martyna ma czarne warkocze. Renata kupiła grecką amforę. Krysia wędruje po górach. Marcin zarumienił się. Po podwórku chodzi gruby indor. W rogu pokoju stoi parawan. W karafce był korek. Marta uprawia pomidory. Lepię ruskie pierogi. Na piasku leży wiaderko i foremka. Piotrek ma sweter z kapturem. Mirek pracuje w ratuszu. W termosie jest gorąca herbata. Arabowie noszą turbany. Eryk gra na organach. Renia ma czwarty numer. Łotr trafił do aresztu. Urwał się sznurek. Mam aparat fotograficzny. Doktor udzielił porady. Z imbryka leci para. Kasjerka dała paragon. Saper rozbroił granat.
Zdania utrwalające wymowę głoski Z .
Głoska Z na początku wyrazów: Mama zapaliła zapałkę. Zapada zmrok. Zamek zepsuł się. Zyta znalazła zgubę. Pani zadała zagadkę. Zofia zgubiła złoty zegarek. Zenek zjadł zupę. Zapałki zupełnie zamokły. Znamy tą zagadkę. W ZOO widziałam zebry. Wśród zuchów zapanowała zgoda. Zyta z zapałem bawi się zabawką. Zosia kupiła znaczki. W zamku zostały klucze. Zdzich zdarł zelówki. Zenek rysuje znaki zodiaku. Zając schował się w zacisznym zakątku. W zapomnianym zamku straszy zjawa. Zbyszek zamyślił się. Zenkowi zepsuł się ząb. Zapłaciłam za zeszyty. W kuchni zatkał się zlew. Lubię zaciszne zatoki. W ogrodzie mam zaczarowany zakątek. Zaraz zakończę zakupy. Zapalone zapałki już zgasły. W zamku zakończono remont. Zbyszek zamontował zamek. Zapach zupy zwabił psa. Zosia zaraz zaśnie. Mama zawiesiła zasłony. W zamku były zbroje. Zenek ma zeza. Zyta zważyła zakupione owoce. Zbyszek zrozumiał zadanie. Zosia ogląda zbiór znaczków. Odkryto złoża złota. Ola zachęca Zuzię do zabawy. Zachwycam się zabytkami Zamościa. Zytę zaciekawiło zaćmienie słońca. Zosia jest zadowolona z zajęć. Mam zamiar zamienić mieszkanie. Zaprzęgi zajechały do Zakopanego. Pani zdjęła zdjęcia. Zbyszek zaszedł za daleko. Zdzisław zabłądził za granicą. Mam zamiar iść na zakupy. Wkrótce zakończę zamiatanie. Zuchy zebrały się przy ognisku. Zenek ze złości zgrzyta zębami. Zerkam na zeszyt koleżanki. Zdzich jest zazdrosny. Ze zbocza zeszły zwierzęta. Zbyszek zwyciężył w zawodach. Azor zniknął w zaspie. Dinozaur zauważył zdobycz. Policja zatrzymała złodzieja. Zofia zjechała ze stoku. Zenek jest zarozumiały. Zanim zasnę zgaszę światło. Zebranie zakończyło się. Pani zapowiedziała zastępstwo. Zbóje zorganizowali zasadzkę. Zdun zburzył stary piec. Na zakręcie zderzyły się auta. Zenek zachlapał zeszyty. Na zapleczu złożono towar. Zenek zataił pewne zdarzenie. Zyta zażyła lekarstwo. Zjadłam znakomitą zupe. Za zakupy zapłaciłam sto złotych. Zuzia zamknęła zeszyt. Zapaśnik zwichnął rękę. Zosia zapytała o zadanie. Zbyszek zatkał uszy. Auto zniknęło za zakrętem. Zbój miał złe zamiary. Zyta zmywa zastawę. Zamieć zatamowała ruch. Zaraz zacznę zajęcia. Zawiasy zupełnie zardzewiały. W Zabrzu był zlot zuchów. Na zachodzie zachmurzyło się. W zeszycie mam zakładkę. Zuzia zajęła się zmywaniem. Zynek zapisał zadanie. Zdzisław zamknął zagrodę. Zaraz zaniosę zaproszenie. Zawodnik zasłużył na złoto. Rolnicy zasiali zboże. Zuchy zebrały się na zbiórce. Nad zatoką była zawieja. Zerówka zjeżdża z górki. Zosia zniszczyła zapiski. Muszę zmierzyć zasłony. Znowu zasechł klej. Zygmunt zakupił zapalniczkę. Zapalono znicz olimpijski. Zjedliśmy wszystkie zapasy. Ktoś zerwał zawilce w lesie. Występował znany zespół. Zbiornik zapełniony był wodą. Policja zatrzymała złodzieja. Głoska Z w różnych pozycjach wyrazowych:
Koza zajada kapustę. Iza zdała egzamin. Dzisiaj muzeum jest zamknięte. Kuzynka lubi zapach bzu. Bazyli ma brązową walizę. Benzyna znowu zdrożała. Kuzyn ma ozdobny gwizdek. Zgraja łobuzów zrobiła duży zgiełk. Za zakrętem stoją wozy. Zygmunt smaruje płozy wozu. Zabrałam wazę z zupą. Słuchamy kazania filozofa.. W wazonie jest wiązanka bzu. Zuzia złamała paznokieć. Z dala słychać muzykę. Zbyszek zważył arbuza. Mazgaj ma łzy na zawołanie. Idę z wizytą do Elizy. Azor zjadł pyzy. Ptaki pozostawiły gniazda. Nocą ukazały się gwiazdy. Zenkowi została blizna. Rozwiązuję zadanie z fizyki. W muzeum wystawiono zabytkowe wazy. Zaraz pozamiatam izbę. Zasyłamy pozdrowienia. Zapłaciłam złotówkę za lizaka. Po zamku zostały gruzy. Pojazdy zwalniają na zakręcie. Impreza muzyczna była znakomita. Zenek gra na puzonie. Niebo zachmurzyło się. Iza zalewa się łzami. Bazyli załadował towar. Bociany to zwiastuny wiosny. Lubię rozwiązywać zagadki. Zyta ma zamszową bluzę. Iza zaraziła się grypą. Eliza pokazuje prezent. Józek zrobił karuzelę. Pracuję w zarządzie gazety. Dostałam wizytówkę Elizy. Podjęłam złą decyzję. Zenek zwiedził Poznań. Kot zaostrzył pazury. Marynarz zawiązał węzeł. Klasa pozowała do zdjęcia. Mama zamoczyła bluzę. W muzeum zobaczyliśmy dinozaura. Opracowała- Hanna Niezabitowska
Zdania z R
Na pagórku stał baran. Porucznik miał owczarka. Dyrygent kieruje orkiestrą. Wiatr porusza chorągiewką. Turysta zwiedza twierdzę. Weterynarz badał żyrafę. Sernik to wyrób cukiernika. Staruszek gra w warcaby. W operetce tańczyli oberka. Na tarasie rosły pelargonie. W surówce była kukurydza. Mam gorączkę ,będę chora. Szarak gryzie marchewkę. Kupiłam pomarańcze i szparagi. Faraon zbudował piramidy. W jeziorze rosły wodorosty i tatarak. Wczoraj oglądałam piramidy. Zebrałam borówki i żurawinę. Wichura pędzi chmury. Marta włożyła perukę. Marynarz wyrusza w rejs. Przyrodnik pokazał nam borowiki. Król podróżuje karetą. Pirat zajada parówki. W czerwcu zrywamy czereśnie. Na terenie parku była górka. Martyna lubi perfumy. W fortecy były armaty. Kierownik palił cygaro. Kierowca prowadzi ciężarówkę. W cyrku jest arena. W karmniku były sikorki. Na kopercie jest adres. Jarek pije herbatę z cytryną. Ten garnek jest dziurawy. Kupiłam tort urodzinowy. Na karniszu wiszą firanki. Marynarz steruje okrętem. Zjeżdżam z górki na nartach. Borowiki są lepsze od pieczarek. Mam porcelanowy serwis. Kuter złowił ośmiornicę. Irka ma czarne warkocze. W piekarniku piecze się kurczak. W skarpecie jest dziura. Kura dziobie ziarno. Urwis lubi żarty. Artysta był twórcą obrazu. Piraci znaleźli skarby. Teresa recytuje wiersze. W kwiaciarni były storczyki. Dozorca zamiata podwórko. W porcie było wielu marynarzy. Lubię bursztyny i turkusy. W lesie żyje borsuk i sarna. Dyżurny niesie karton i farby. Dorota choruje na serce i nerki. Irka zbiera stare koronki. Królowa ma koronę. Aktorka weszła za kurtynę. Marek dekoruje korytarz. W kuferku skrywam perły. Mruczek to cierpliwy kot. Zamroziłam marchew i seler. W torbie mam rogaliki. Gram na perkusji. Mam pierścionek z brylantem. Marek robi przecier z pomidorów. Lubię spacerować po parku. Dyrektor wręczał nagrody. Za kradzież grozi kara. Bartek otwiera futerał. Jarek idzie na operację. Na mazurku był lukier. Rysuję cyrklem kręgi. Irka kreśli litery. Żarłok jadł serdelki. Goryle lubią rośliny. Generał patrzy przez lornetkę. Personel baru ma urlop. Piotrek ubiera skarpetki. Wkrótce wrócę z Paryża. Wiktor bardzo się kręci. Kelner roznosi serwetki. Marta ma chore gardło. Mam próbę chóru. W tartaku leżą wióry. W borach żyją żubry. Kocur ma ostre pazury. Mam ażurowy obrus. Ogórki „lubią” koper. Bobry budują żeremia. Karol ma dobry nastrój. Wycieram rozlany kefir. Zwiedzam stary klasztor. Dorsz i makrela to ryby. Straszył nas okropny stwór. Bokser walczył na ringu. Gąsior i kaczor maszerują po podwórku. Cukier to drobne kryształki. Laser robił różne wzory. Stryjek grał na fujarce. Góral ma serdak i kierpce. Do skarbonki zbieram grosiki. Widzę groźny rój szerszeni. Szarak chrupie marchewkę. Irka farbuje marchewkę. Bramkarz broni bramki. W piórniku mam pióro i kredki. Mam porcję mizerii z ogórków. W piekarni były rogale i kajzerki. Harcerze mieli zbiórkę. Krysia upiekła piernik z rodzynkami. Kacper ma alergię na sierść kota. Na biurku leży papier. Eryk był na rajdzie rowerowym. Mirek tresuje tygrysa. Nad bramą był herb rodowy. Zbieram informacje o Brazylii.
Zestaw wyrazów do ćwiczenia artykulacji głoski Ż, RZ.
Wyrazy z Ż, RZ na początku wyrazów :
Przed samogłoskami:
A,ą- rzadki, rzadko, rząd, żądło, rządny, rządowy, rządzić, żaba, żabot, żachnąć się, żaden, Żagań, żagiel, żagiew, żaglowiec, żaglówka, żak, żakiet, żal, żalić się, żaluzja, żałoba, Żaneta, żałosny, żałować, żar, żargon, żarliwy, żarłoczny, żarna, żarówka, żart, żartować, żarzyć się, żądać, żądło, żądny,
o- rzodkiewka, żołądek, żołędzie, żołna, żołnierz, żona, żonaty, żongler, żonglować, żonkil, żorżeta u- rzucać, rzut, rzutka, żółknąć, żółtaczka, żółtko, żółty, żółw, żubr, żuchwa, żuczek, żuć, żuk, żupa, żupan, żur, żuraw, żurawina, żurnal, żużel,
e- rzekł, rzecz, rzeczka, rzecznik, rzeczownik, rzeczoznawca, rzeczywiście, rzednąć, rzednieć, rzeka, rzekomy, rzemień, rzemieślnik, rzemiosło, rzemyk, rzep, rzepa, rzepak, rzesza, rzeszoto, Rzeszów, rześki, rzetelny, rzewny, rzeźba, rzeźbiarz, rzeźnia, rzeźnik, rzeżucha, rzępolić, rzęsa, rzęsisty, rzęzić, żeby, żebrać, żebrak, żebro, żeby, żeglarz, żegnać, żelatyna, żelazko, żenada, żenić się, żenujący, żeński, żeńszeń, żer, żeremie, żerować, żeton, żonkil, y- Rzym, rzymianin, życie, życiodajny, życiorys, życzenie, życzliwość, życzyć, żyć, Żyd, żyjątko, żylak, żyletka, żyła, żyrafa, żyrandol, żytni, żyto, żywica, żywiciel, żywiec, żywioł, żywność, żywo, żywopłot, żyworodny, żywotny, żyzny
przed spółgłoskami:
żbik, żleb, żłobek, żłobić, żłopać, żłób, żłóbek, żmija, żmudny, żniwa, ,żniwiarz, żrący, żwawo, żwir,
Wyrazy z Ż, RZ w środku wyrazów:
Po samogłosce:
a,ą- bażant, drażetka, drażnić, drążek, Grażyna, jarzębina, jarzyna, karze, krążek, lekarze, marynarze, marzec, Marzena, marzenie, mąż, narzuta, oranżada, plaża, plażowy, prażyć, prażynki, starzec, strażak, strażnik, warzywa, warzywnik, ważyć, o- bożek, Bożena, korzeń, kożuch, korzystać, loża, morze, nożyczki, nożyk, orzech, orzeł, pierożek, pożar, porządek, pożytek, rożek, rożen, stożek, wożą, e,ę- harcerze, Jerzy, jeżdżę, jeże, jeżówka, jeżyna, koleżanka, kołnierzyk, księżyc, leżak, leży, mierzyć, pierze, talerzyk, uderzył, wieża, wierzba, wierzy, wieżowiec, zwyciężyć, żołnierze, y- dyżur, dyżurka, dyżurny, łyżeczka, łyżwy, ryżowy, wyżeł, wyżyna, i- bliżej, ciżba, ciżemka, filiżanka, gwiżdże, liże, piżama, ó,u- burza, burzyć, chmurzy się, drużba, duża, górzysty, kałuża, podróże, podwórze, pogórze, próżny, różany, róże, różne, służyć, używać, wyróżnić, wyróżnienie po spółgłosce :
brz-Brzana, brzask, brzdąc, brzdąkać, Brzechwa, brzeg, brzemię, brzeszczot, Brześć, brzezina, brzęczeć, brzęk, brzmieć, brzoskwinia, brzoza, brzuch, brzuchomówca, brzydki, brzydula, brzytwa, cebrzyk, dobrze, Kołobrzeg, obrządek, obrzęk obrzydliwy, obrzydzać, obrzynek, olbrzym, Wałbrzych, Zabrze drz-Andrzej, Jędrzej, drzazga, drzeć, drzemać, drzemka, drzewce, drzewiasty, drzewko, drzewo, drzeworyt, drzwi, drzwiczki, podrzucić, mizdrzyć się, modrzew, nadrzędny, nadrzeczny, obedrzeć, odrzutowiec, podrzędny, grz-grzać, grzanka, grządka, grząsko, grzbiet, grzebać, grzebień, grzebyk, grzech, grzechotka, grzechotnik, grzeczny, grzejnik, Grześ, grzęda, grzmieć, grzmot, grzyb, grzywa, grzywka, odgrzać, pogrzeb, pogrzebacz, jrz-dojrzały, dojrzeć, dojrzewanie, przejrzysty, ujrzeć, wyjrzeć, obejrzeć, zajrzeć, lż, łż – lżej, małże, małżeństwo, małżonek, małżowina, mż- mżawka, nż- inżynier, wrz-wawrzyn, Wawrzyniec, wrzask, wrzasnąć, wrzawa, wrzątek, wrzeciono, wrzeć, wrzesień, Września, Wrzeszcz, wrzeszczeć, wrzos, wrzosowisko, wrzód, wrzucić, wrzynać, zawrzeć, rż-drżeć, rżeć, rżnąć, rżysko.
Zestaw wyrazów z głoską CZ.
Głoska CZ na początku wyrazów.
Przed samogłoskami: a,ą- czad, czaić się, czajka, czajnik, czapka, czapla, czardasz, Czarek, czarny, czar, czarnoksiężnik, czarujący, czart, czas, czasem, czasopismo, czaszka, cząber, cząstka, e,ę- Czechy, czegoś, czek, czekać, czekolada, czeladnik, czeluść, czempion, czemu, czepek, czeremcha, czereśnia, czernić, czerstwy, czerwiec, czerwienić, czerwony, cześć, często, Częstochowa, część, o- czochrać, czołg, czołgista, czoło, czołowy, czołówka, czop, czopek, Czorsztyn, czosnek, u,ó- czółno, czub, czubek, czuć, czujny, czule, czułek, czuły, czupiradło, czupryna, czuwać, y- czyhać, czyj, czyli, czynnik, czynsz, czyrak, czysto, czyścić, czytać, czytanka, czytelnia, czyżyk, Przed spółgłoskami: czcić, czcionka, czkawka, człek, człon, członek, człowiek, czmychać, cztery, czterysta, czwartek, czworak, czwórka,
Głoska CZ w środku wyrazów.
Po samogłoskach: a- buraczki, dlaczego, haczyk, inaczej, kaczeńce, kaczka, kaczor, maczek, naczynie, paczka, robaczek, smaczny, szwaczka, śliniaczek, trojaczki, znaczek, znaczyć, ą- bączek, kłącze, łączka, łączyć, mączka, pajączek, pączek, plącze, rączy, sączek, sprzączka, strączek, włączać, wyłączny, zajączek, o- boczek, breloczek, koczownik, kroczyć, loczek, moczyć, nowoczesny, oczodół, oczy, oczywiście, odpoczynek, początek, poczciwy, poczekalnia, poczta, poczwarka, toczyć, toczek, widoczny, zamroczyć, zbocze, e- apteczka, beczka, beczeć, bułeczka, chusteczka, deseczka, dorzecze, grzeczny, jajecznica, Jareczek, koreczek, kubeczek, kuleczka, laleczka, łyżeczka, Mareczek, mleczko, narzeczona, obleczony, orzeczenie, pałeczka, pieczara, pieczarka, pieczątka, pieczeń, piłeczka, poleczka, porzeczka, półeczka, przeczucie, rzeczny, rzeczownik, skrzeczy, słonecznik, słoneczny, społeczny, sprzeczka, świeczka, świecznik, teczka, ucieczka, wieczór, wieczerza, wieczny, woreczek, wycieczka, znieczulenie, zniweczyć, ę- doręczyć, dręczyć, dźwięczeć, jęczmień, jęczeć, męczyć się, pajęczyna, pęczek, poręczyciel, ręcznik, tęcza, tęczowy, tęczówka, wdzięczny, wręczyć, zaręczyny, zręczny, i- ćwiczenie, ćwiczyć, doniczka, komiczny, liczba, licznik, liczne, liczyć, liczydło, niczyje, policzek, popielniczka, przewodniczyć, solniczka, spiczasty, spódniczka, tabliczka, uczestniczyć, uliczka, zdziczeć, zwrotniczy, u- dokuczać, kauczuk, kluczyk, Kruczek, łuczywo, miauczeć, Mruczek, płucze, porucznik, tłuczek, tuczyć, uczciwy, uczelnia, uczeń, uczestnik, uczęszczać, uczta, uczucie, uczyć, uczynek, uczynny, wnuczek, wyczucie, żuczek y- bryczesy, bryczka, fabryczny, fizyczny, krzyczeć, medyczny, mistyczny, nożyczki, patyczek, pożyczka, przyczepa, różyczka, smyczek, styczeń, taktyczny, tyczka, wieżyczka, wtyczka, zwyczaj, życzenie, Po spółgłoskach: burczy, darczyńca, doświadczenie, Duńczyk, dziewczynka, karczek, karczma, karczoch, kolczuga, kolczyk, kończyć, Korczak, kurcz, kurczak, mężczyzna, milczeć, obojczyk, odczyt, odżywczy, ojczyzna, olimpijczyk, oświadczenie, owczarnia, owczarz, ówczesny, pończochy, spożywczy, stanowczy, sterczy, świadczyć, tańczy, tapczan, tarcza, tarczyca, tuńczyk, storczyk, warczy, wczasy, wcześnie, wczoraj, wilczur, wystarczy, zjełczały, zwiotczeć,
Głoska CZ na końcu wyrazów.
Po samogłoskach: a,ą- Apacz, badacz, biegacz, bogacz, gracz, klacz, kołacz, oburącz, odkurzacz, oracz, płacz, pogrzebacz, puchacz, rębacz, rogacz, rozpacz, słuchacz, spychacz, tkacz, tłumacz, trębacz, tułacz, wołacz, wzmacniacz, zbieracz, e- ciecz, mecz, miecz, precz!, rzecz, ę- obręcz, poręcz, i- bicz, kicz, Łowicz, znicz, o- warkocz, u -klucz, y- smycz,
Po spółgłoskach: kończ!, lecz się!, milcz!, skurcz, tańcz!, walcz!, Wałcz.
Zestawienia dwuwyrazowe utrwalające wymowę głosek syczących S, Z, C, DZ.
Głoska S
Głoska S na początku wyrazów:
stary sad słodki sok słona sól spokojny sen smaczna sałata snopki słomy spokojny sen srebrny samochód smutna Sylwia stary stół strome schody sklep sportowy stalowy samolot sosnowy stolik sterta słomy słotna sobota słoneczna sypialnia stare sanki skakanka Soni smukłe sosny schowane spinki stara stodoła skrzypiące schody stoisko sportowe sandały stryja sklep spożywczy start samolotu sekretna skrzynia skrzecząca sroka samolub Stach sadzonka selera stado saren Sabina sapie stadion sportowy sklejony stołek smak słonecznika słowa w słowniku strug stolarza salon sukienek sportowe spodenki spóźniony słowik suwak sukienki składać skarpetki skrócić spódnicę schować spodnie stopione sople statki w stoczni staromodny strój skomponować symfonię skrypt studenta skrzypce Stradivariusa suszyć sukienkę skobel w stajni sterować samolotem skok na spadochronie spadający sokół skąpy Staś skaleczona stopa skręcone skrzydło smarować smalcem skoki sportowca spóźnione spotkanie sprzątać sypialnię sternik steruje sylaby słów spokój w sypialni sprawa w sądzie sklejony stołek skręty i skłony styl Sylwii spacer po Sopocie Sabinka schudła stary samowar saperzy w schronie spadł scyzoryk
Głoska S w różnych pozycjach wyrazowych:
radosny piesek pusty słoik wąsate sumy pisklęta jaskółki kosmate sasanki jasne włosy kostka masła wąski pasek spodnie w paski pstra pisanka stopiony wosk wiejska studnia smutny listopad suche listki schowek pod schodami tłusta gąska gęsty las jaskinia smoka sumiaste wąsy jasna smuga wspaniały kostium sucha pustynia skrzące ognisko wysoki głos wspaniałe pomysły swędząca wysypka przystanek autobusowy suche fusy ostatnia sylaba wiosenna sałatka wiejskie wesele gimnastyka artystyczna sekrety Kostka skomlenie psa smakowite ananasy pestki słonecznika wystawa malarstwa miasto Gdańsk klopsy z sosem sadzenie sałaty most nad Wisłą bystry strumyk spokojne miejsca odgłos samolotu sprytna Teresa pistolet Sylwka psotny pies opis wiosny słychać oklaski kiosk z pismami puszyste pisklęta kiełbasa myśliwska adresować listy strączki fasoli wiejskie stawy paski borsuka wesele Stefana słoik z fasolą kłosy owsa wystawa psów sweter w paski głos słowika konkurs skoków swędząca ospa sypanie piaskiem wstydliwy Staś sparzone usta truskawkowy deser strzał z pistoletu wystawa rysunków wschód słońca klopsy z sosem stemplowane listy ostatnia strona spis rysunków bystry strumień warszawska syrenka wypasać stado zasunąć skobel stodoła gospodarza wysoka zaspa ósma klasa turysta w skansenie skorupa kokosa ostrożnie stąpać wiosenne stokrotki historia o smoku przestronna sala kosmiczne spodki kostium krasnala zastawa stołowa pisanie listów klasowa beksa stalówka w obsadce chusteczka do nosa jasny salon zaschnięty pisak proste kreski sprytny lis rysunek artysty proste rebusy wysmukłe storczyki laska staruszka ssane pastylki zepsuta słuchawka pisemny sprawdzian zasłużone oklaski pasta z sardynek ósma warstwa perkusja Staszka wystawiane jasełka schwytana gąska szósta osoba pusty skarbiec wysokie Sudety swędzenie nosa ostra kosa Głoska Z Głoska Z na początku wyrazów:
zapach zupy zatkany zlew zapalona zapałka złoty znak zepsuty zamek znana zagadka znaleziona zguba zakupiona zapalniczka zadyszany zapaśnik zburzony zamek zamoknięte zapasy znakomita zupa zwykłe zadanie zakończone zakupy zaciszna zatoka złoty znaczek zaczarowany zakątek zapisane zeszyty zamówione zrazy zaufany zawodnik zepsuty ząb znaki zodiaku zwinna zebra zapomniany zamek zgubiony zegarek zgaszone zapałki zaraz zasnę zepsuta zasuwa zmartwiona Zyta zburzony zamek zwyciężyć w zawodach zdarta zelówka zakładka Zosi zapłacić złotówkę zapada zmrok zabrane złoto zjedzone zapasy zebrane zboże zuchwały zbój zapisane zdanie zupełne zero zawód zduna zabawki Zosi zamknięta zagroda znaleziona zguba zadane zadanie zapalony znicz złośliwy Zenek zgodna Zyta zapełniony zbiornik znany zespół zabytkowa zbroja zalety Zuzi zupełny zamęt zasiany zagon zmartwiona Zosia zapełniony zlew zezowaty Zbyszek zachmurzona zatoka zajęty zajazd znane ZOO zawieszone zasłony zamyślona Zuzanna zrozumiałe zadanie złoża złota zbiór znaczków zwycięstwo w zawodach zachwycony Zbyszek zadowolony zawodnik zdjęte zdjęcia zgrzytać zębami zazdrosny Zdzich zniszczone zasłony zatajone zdarzenie zważone zakupy zerwane zawilce zadowolony z zajęć Zbyszek zabłądził zapowiedziane zastępstwo złapana zdobycz zniknął w zaspie zatrzymany złodziej zbiórka zuchów zmierzone zasłony zniknąć za zakrętem zaraz zaczynamy znakomita zabawa zachęcać do zabawy złe zamiary zmywać zastawę zanieść zaproszenie zakładka w zeszycie zardzewiałe zawiasy Głoska Z w różnych pozycjach wyrazowych:
zaplecze magazynu zgraja łobuzów zabroniona jazda brązowa waliza lizak Izy kazanie filozofa muzealna waza wiązanka bzu zamknięte muzeum zdany egzamin ozdobny gwizdek dozorca zamiata wizyta kuzyna zepsuty wózek waza zupy pojazdy zwalniają muzyka kobzy zostawione gruzy zjedzona zupa kuzyn Cezary impreza muzyczna język kozy płozy wozu wizytówka Elizy muzealna waza złamany paznokieć puzon Zygmunta zwinna koza zamiatać izbę zasyłać pozdrowienia zezowaty Bazyli zachęcać do zobaczyć dinozaura zazdrosna Iza zmęczony Cezary zamoczona bluza pokazywać prezent znakomite mazurki zrobić karuzelę zasady obowiązują zatańczyć mazura zarząd gazety zapiąć bluzę pozowane zdjęcie zaschnięty mazak zawiązać węzeł zaostrzyć pazury zwiedzać Poznań zła decyzja Głoska C
Głoska C na początku wyrazów:
cukierek cytrynowy cyrkiel Celinki cedrowy cebrzyk cymbałki Cygana cudowna córka cytrynowa cerata cenne cacko cały cukier cegły i cement cętkowana cudzy cenna cyna Celinka całuje Cezary celuje Głoska C w różnych pozycjach wyrazowych:
cyrkowy pajac mocny ocet końcowa stacja bolący palec kwitnąca akacja kłujący kolec lekcja tańca koniec wakacji cały plecak klocki Jacka cynkowy łańcuch cały placek pachnący cynamon akcent Francuza końcowa lekcja pracowite ręce harcerski plecak centrum Wrocławia cerowany koc mocowana kotwica gorący lipiec praca krawca lecący latawiec kojec malca szumiący ocean młócenie cepami ceniony szewc tysiąc owiec obietnica Wacka wkrótce północ latający cepelin cygaro Jacka warcaby Celiny cena akcji lejce kucyka cudowny taniec mocny hamulec kłujący jałowiec cynowy widelec centralny plac koniec kuracji wieniec z pszenicy obcęgi tapicera celująca ocena nocny koncert porcelanowa taca turecki kupiec cylinder Jacka kocur Alicji porcja cukru cyrkowa pacynka palący się piec lecące ptactwo praca kierowcy latawiec chłopca łańcuch na choince motocykl Wacława robotnicy cegielni porcja jajecznicy ocet w butelce taca z owocami książęcy pałac mocne plecy centralna ulica świecąca tablica cukrowy zając końcowa decyzja lekcja walca kaczeńce na łące gorący piec kicający zając owce bacy całe abecadło obiecuję pomóc piwnica forteca na granicy cynowa miednica pachnące owoce placek z zakalcem codzienny spacer obietnica ojca Głoska DZ
Głoska DZ w różnych pozycjach wyrazowych:
dzwonnik dzwoni cudze pieniądze rdzawy dzbanek zardzewiałe ogrodzenie jedzenie rodzynek znudzeni koledzy sadzonki kukurydzy rdzawe rydze wędzona bryndza złudzenie nędzy pędzące jędze widzę miedzę cudza władza sadzawka przy drodze bardzo dzwoni frędzle jędzy
Zestawienia dwuwyrazowe utrwalające artykulację głoski R
Głoska R na początku wyrazów:
rumiany rogalik rozwijać rulon Renata rozmawia rozwieszać rajstopy robić roladę rozpocząć rejs rower Romka rozdarte rajstopy rumianek Reginy rajd rowerowy rozszalały rój rozpinać rękaw robotnik rolny rondel rosołu regał Radka ruchliwa ryba różowy ręcznik radosne rytmy ryk rysia rychły ratunek rozważna rada rysopis Ryśka rytm rumby rysunek Renaty różne rebusy rudy Rafał resztka ryżu rózga w ręce różowa róża równa rura radosny Robert ręczny rysunek rogi renifera rdzawy rum rudy rydz rozdarty rękaw rozległe rżysko rozbita ręka rozpaczliwy ryk różnobarwna rozeta rakieta Radka rumiane racuchy renta Romana ruchliwy robotnik równy romb rozumny robot robaki rybaka rozwiązywać rebusy rozmawiać z Renią robótki ręczne reportaż z Rabki rosić rośliny rocznica rodziców rozbiórka ratusza rumieńce Renaty rumak rycerza rogale z rodzynkami rozwijać rolety Remek rośnie roi się od ropuch rolnik rozpyla recytacja Reni różne rasy ratusz na rynku rezerwat roślin reszta roku racja Roberta rosyjska rewolucja rozpoczęty remont rustykalna rama romantyczny Romeo ranga Romana rodzina Romów rozmaite rozrywki roznosić rurki religijny Radek rżący rumak rozgrzany rożen rozgłośnia radiowa ruiny ratusza rozmyślny rabunek rozdęta ropucha rozległa równina rozważny Rafał rwać rośliny ruszać ręką rabata z rezedą rachunek z restauracji ranny Rumun rosnąca roślina rozbiegane rumaki rodzeństwo rozgląda się radar na rondzie renifer Rudolf różne rekordy radio relaks resztki rosołu
Głoska R w różnych pozycjach wyrazowych:
radosny poranek rekord narciarza radio stereofoniczne rewizja wyroku refren szlagieru redakcja programu rolka papieru rola aktora rojące się szerszenie relaksacyjny spacer rozdział podręcznika radiowy program rozkaz porucznika rozwiesić obrazy rozkład trolejbusów rozpocząć urlop rozumny owczarek roztropny Marek równy horyzont różnica charakterów rozpalona iskra rozgrzany piekarnik ruda wiewiórka różowe korale retusz urody rysunek tygrysa romantyczny ogród rosnące drożdże rodowy herb rozbite koryto rejs kutrem rywal Wiktora reklama proszku rezultat wyborów rozważny gracz rozmowna Marysia rozpięty sweter rozpocząć pracę rżnąć drewno reguły gry rybacki port rodzinne skarby rękopis utworu ruchome ramię rurki z kremem rozległa górka robić pranie rozlewać oranżadę rozbity kryształ resztki deseru ruskie pierogi zardzewiałe ogrodzenie urocza porcelana kufer podróżny morskie akwarium skrobać rybę ucierać krem gryzione suchary kroić arbuza grać w karty wycierać taboret wrócić z Francji stary zegar obierać ogórki kroić mizerię poranna rosa alarm pożarowy pracowity pracownik trudna praca zrobić pranie ćwierkanie wróbli bursztynowa broszka kroić sernik czarna herbata granatowy dres struny gitary czerwony krawat sweter z kapturem uprawiać truskawki kręte dróżki gromada wróbli góra otrębów karmić kury stroić struny wzory ubrania stare fotografie koronki Ireny cytrynowa oranżada uroczy urlop trudna trasa stary kredens zdrowy tran drewniaki Teresy kryształowa karafka kadra narodowa podróż w tropiki parę drobiazgów strachliwy struś strączki grochu stary Kraków gryzienie trawy grypa i dreszcze grabić ogród kres podróży kręgi i kreski materiał w kratę trącać struny sekrety Krysi zbierać okruchy gromada harcerzy centrum parku trociny z tartaku grać trojaka natrętny komar struny harfy treść utworu trafić w tarczę wytrawny podróżnik trudny sprawdzian kręcić trąbą barwny korowód warszawska syrenka środki transportu wstrętne karaluchy kropki biedronki zdradzić sekret witryna marketu przykręcać lustro dobry nastrój transmisja z teatru rysować ilustracje pstrokata kurka trochę atrakcji litr tranu drugi kadr stragan z cytrynami oprawiony obrazek stary żyrandol dropsy i landrynki drogie futro ubrać getry trudny trening futro z norek dobry krawiec trwałe tradycje atramentowe pióro druga strona uprawiać agrest zagroda krów okrągły trawnik gruba grusza krajobraz Grecji próbki produktów naprawiać prąd pęknięte pręty drobny druk prezent Bronka potrawa z papryki trudny wybór torebka cukru lakierowane drewno strażacka drabina ogrodzony teren otwarte biuro trujący muchomor mądry doktor królewski dwór Opracowała – Hanna Niezabitowska
|